تفاوت اکلوژن و مال‌اکلوژن

اکلوژن عبارت است از هماهنگی دندان‌ها و نحوۀ قرار گرفتن دندان‌های فک بالا و دندان‌های فک پایین روی یکدیگر. بایستی دندان‌های فک بالا اندکی روی دندان‌های فک پایین قرار گیرند. بعلاوه، سطح دندان‌های آسیای بالا و پایین باید در هماهنگی کامل با یکدیگر باشند. دندان‌های بالا مانع گاز گرفتن گونه‌ها و لب‌ها، و دندان‌های پایین زبان را محافظت می‌کنند. مال‌آکلوژن (یا اختلال در بایت) به این معناست که دندان‌ها به طور صحیح و به شکلی مرتب در کنار یکدیگر قرار نگرفته‌اند.

علل ایجاد مال‌اکلوژن

وجود مال اکلوژن در فرد بیشتر به علل وراثتی آن برمی‌گردد، به این معنا که ممکن است ریشۀ ژنتیکی داشته باشد. ممکن است تفاوت در اندازۀ فک‌های بالا و پایین، و نیز اختلاف اندازۀ فک و دندان‌ها عامل آن باشند. شکل فک‌ها و نیز نقایص مادرزادی از قبیل شکاف کام و لب (لب شکری) نیز می‌توانند از عوامل ایجاد مال‌اکلوژن باشند.

مال‌اکلوژن چیست؟ بی نظمی یا نامرتبی دندان

مال‌اکلوژن چیست؟ بی نظمی یا نامرتبی دندان

دیگر علل عبارتند از:

  • عادات نادرست در کودکی از قبیل مکیدن انگشت شصت، فشار زبان پشت دندان‌ها، استفاده از پستانک پس از ۳ سالگی، و استفاده دراز مدت از شیشه شیر
  • وجود دندان اضافی، از دست رفتن دندان، یا وجود دندان‌های بدشکل
  • روش‌های نادرست پر کردن دندان‌ها، تاج‌ها، یا استفاده اشتباه از ابزارهای دندانپزشکی، ریتینرها، یا بریس‌ها
  • ترمیم نامتناسب استخوان شکستۀ فک پس از آسیب جدی
  • وجود تومورهای دهان و فک

نتیجۀ مال‌اکلوژن می‌تواند فشردگی و نامرتبی دندان‌ها، یا الگوهای غیرعادی بایت باشد.

شاید این مطلب نیز برای شما مفید باشد:  مشاوره ارتودنسی چگونه انجام می شود؟

انواع مال‌اکلوژن

  • در “مال‌اکلوژن کلاس۱“، که شایع‌تر از انواع دیگر آن می‌باشد، بایت عادی و نرمال است اما دندان‌های فک بالا اندکی روی دندان‌های فک پایین قرار می‌گیرند.
  • مال‌اکلوژن کلاس۲“، که تحت عنوان “عقب‌رفتگی فک پایین” یا “اوربایت” نیز شناخته می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که دندان‌ها و فک بالا به میزان زیادی روی دندان‌ها و فک پایین قرار می‌گیرند و آنها را می‌پوشانند.
  • مال‌اکلوژن کلاس۳“، که به آن “جلوآمدگی فک پایین” یا “آندربایت” نیز گفته می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که فک پایین بیرون زده یا صرفا جلو آمده است، که باعث می‌شود فک و دندان‌های پایین روی فک و دندان‌های بالا قرار بگیرند و با آنها همپوشانی داشته باشند.
مال‌اکلوژن چیست؟ بی نظمی یا نامرتبی دندان

مال‌اکلوژن چیست؟ بی نظمی یا نامرتبی دندان

علائم مال‌اکلوژن

علائم و نشانه‌های مال‌اکلوژن عبارتند از:

  • غیر عادی بودن نحوۀ قرارگیری دندان‌ها
  • ظاهر غیرعادی صورت
  • دشواری یا ناراحتی هنگام گاز زدن یا جویدن
  • مشکلات گفتاری (نادر) از جمله نوک زبانی حرف زدن
  • تنفس دهانی (تنفس از طریق دهان بدون بستن لب‌ها)

نحوۀ معاینه و بررسی مشکلات بایت

اکثر مشکلات بایت با یک معاینۀ ساده توسط دندانپزشک عمومی قابل تشخیص می‌باشند. ممکن است پزشک چانۀ بیمار را پایین آورد و از او بخواهد دندان‌ها روی هم قرار دهد و دقت کند که دندان‌های عقب چگونه روی یکدیگر قرار می‌گیرند. در صورت بروز هر گونه مشکل، دندانپزشک ممکن است برای تشخیص نوع عارضه و درمان آن بیمار را به متخصص ارتودنسی ارجاع دهد.

ممکن است نیاز باشد عکسبرداری با اشعۀ ایکس از دندان، سر، جمجمه یا صورت انجام شود.

شاید این مطلب نیز برای شما مفید باشد:  اهیمت لنگر موقتی ارتودنسی

درمان مال‌اکلوژن

مال‌اکلوژن چیست؟ بی نظمی یا نامرتبی دندان

مال‌اکلوژن چیست؟ بی نظمی یا نامرتبی دندان

 

مال‌اکلوژن شایع‌ترین علت مراجعه به متخصص ارتودنسی است. درمان‌های این عارضه عبارتند از:

  • بریس یا دیگر ابزارها: نوارهای فلزی دور برخی دندان‌ها قرار می‌گیرند، یا بست‌های فلزی، سرامیکی، یا پلاستیکی به سطح دندان‌ها متصل می‌شود. سیم‌ها یا فنرها به دندان‌ها فشار می‌آورند. ممکن است در برخی افراد نیاز باشد بریس شفاف (الاینر) و بدون سیم مورد استفاده قرار گیرد.
  • کشیدن یک یا دو دندان: چنانچه بخشی از مشکل فشردگی و نامرتب بودن دندان‌ها باشد، ممکن است نیاز باشد یک یا دو دندان کشیده شوند.
  • اصلاح دندان‌های غیرعادی: ممکن است دندان‌ها منظم شوند، تغییرشکل داده شوند، بسته شوند، یا روکش شوند. ترمیم‌هایی که شکلی نازیبا پیدا کرده‌اند و نیز ابزارهای دندانپزشکی مورد استفاده باید اصلاح شوند.
  • جراحی: در موارد نادر ممکن است برای تغییر شکل نیاز باشد برای افزایش یا کاهش طول فک از جراحی استفاده نمود. ممکن است برای ثابت کردن استخوان فک از سیم‌، روکش‌، یا پیچ‌ استفاده شود.

طی این دورۀ درمان استفاده روزانه از مسواک و نخ دندان و نیز مراجعۀ منظم به دندانپزشک عمومی اهمیت دارد. روی بریس‌ها پلاک ایجاد می‌شود و ممکن است روی دندان لکه‌های دائمی ایجاد کنند که اگر به درستی رفع نشوند ممکن است موجب پوسیدگی دندان شوند. پس از بریس نیز ممکن است استفاده از ریتینر برای ثابت نمودن دندان‌ها ضروری باشد.درمان اختلالات ارتودنسی در بزرگسالان اغلب موفقیت‌آمیز است، اما مستلزم استفادۀ دراز مدت از بریس یا دیگر ابزارها می‌باشد.