در این نوشته می خوانید:
همه ما می دانیم که سلامت خوب دهان و دندان ها مهم است- زیرا به پیشگیری از پوسیدگی دندان ها، حفره های دندانی، بیماری لثه، و دیگر نگرانی های سلامت دهان کمک می کند. اما وضعیت سلامت دندان های شما می تواند روی سلامت عمومی شما نیز تأثیر داشته باشد زیرا تحقیقاتی انجام شده اند که ثابت کرده اند سلامت ضعیف دندان ها به بیماری قلبی و افزایش مشکلات کنترل دیابت ربط دارند.
نحوه قرار گیری بایت می تواند سلامت عمومی شما را نیز تحت تأثیر قرار دهد، با شرایط خاصی که موجب بروز درد و سایش اضافی مینای دندان ها می شوند و گفتار و توانایی جویدن غذا را تحت تأثیر قرار می دهد. چنین شرایطی می توانند روی اعتماد به نفس فرد نیز تأثیر منفی داشته باشند زیرا کج بودن دندان ها اغلب باعث می شود از جذابیت لبخند فرد کاسته شود و به اندازه صاف و یکدست بودن دندان ها زیبا نخواهد بود. یکی از این شرایط آندربایت است.
آندربایت چیست؟
وقتی فک ها و دندان ها درست در جای خود قرار گرفته باشند، دندان های جلوی فک بالا باید مقدار اندکی روی دندان های جلوی فک پایین همپوشانی داشته باشند. مشکلات زمانی بروز پیدا می کنند که این اجزاء در جای خود قرار نداشته باشند، از جمله در آندربایت. آندربایت را نباید با نقطه مقابل آن که بسیار شناخته شده است، اوربایت (که در آن دندان های جلوی فک پایین خیلی عقب تر، پشت دندان های جلوی فک بالا قرار می گیرد) اشتباه گرفت، که بیش از 70% کل افراد جامعه را تحت تأثیر قرار می دهد و واقعاً به مداخلات قابل توجه نیاز دارد.
آندربایت بین 5 تا 10 درصد از افراد جامعه را تحت تأثیر قرار می دهد و زمانی اتفاق می افتد که دندان های جلوی فک پایین بیشتر از دندان های جلوی فک بالا جلو می آیند، به گونه ای که وقتی دهان بسته است، دندان های جلوی فک پایین جلوتر از دندان های جلوی فک بالا قرار می گیرند. این دقیقاً نقطه مقابل قرار گیری صحیح فک است. میزان جلو آمدگی فک پایین یا آندربایت می تواند از اندک تا وخیم باشد، گرچه حتی آندربایت های جزئی می توانند موجب بروز مشکلات قابل توجهی شوند.
موقعیت ایده آل فک
تصور غلط بزرگی در مورد بهترین محل فک وجود دارد. موقعیت ایده آل فک، بیشتر از آنکه از نظر موقعیت فک تعریف شود، عموماً از نظر موقعیت دندان ها تعریف می شود. به طور کلی، توصیف دندانپزشک به این شکل است: “دندان های قدامی باید 1 میلی متر اوربایت داشته باشند، و ارتباط دندان های مولر باید موقعیت کلاس 1 قرار داشته باشد. فک چطور؟ در بسیاری از افراد ارتباط بین دندان های مولر کلاس 1 است و یک میلی متر اوربایت دارند، اما هنوز هم مشکلات مفصل فک یا مفصل فکی گیجگاهی دارند. چرا؟ زیرا گرچه آنها یک میلی متر اوربایت و ارتباط مولر کلاس 1 دارند، اما فک پایین و بایت آنها هنوز هم در جای نادرست قرار دارد.
افرادی که دندان های آنها نسبت به صورت بهترین اندازه ممکن را دارند و لبخندی دارند که برای چهره آنها مناسب است، موقعیت فک آنها برای ساختار استخوانی آنها ایده آل است، بایتی دارند که موقعیت ایده آل فک را حمایت می کند، و مفیدترین شکل صورت و بهترین نیمرخ برای صورت آنها است، نسبت به افراد هم سن و سال خود ظاهر و احساس جوانتری خواهند داشت. افراد زیادی نیستند که در زندگی خود از هر چیزی بهترین آن را دارند.
اما مایه خوشبختی است که در حال حاضر روش هایی ابداع شده اند که با کمک آنها می توان مشکلات زیادی را برطرف کرد، از جمله اوربایت، آندربایت، مشکلات مفصل فکی گیجگاهی، کوچک بودن چانه، گردی و کوتاهی چهره، جلو آمدگی چانه، پیری زود رس، کوتاه و ساییده شدن دندان ها، دندان هایی که نسبت به صورت فرد خیلی کوچک هستند، بزرگی دندان ها، دندان خرگوشی، و غیره.
موقعیت ایده آل بایت به چه صورت است؟
بایت و فک زمانی در موقعیت ایده آل قرار دارند که هر دو مفصل فک با بایت بیمار هماهنگ عمل کنند. لازم است موقعیت ایده آل سه بعدی فک پایین (مندیبل) در داخل قسمت کندیل که در مرکز حفره جمجمه قرار دارد، تعیین محل شود. باید فضای کافی برای منیسک ها وجود داشته باشد تا در طول تمامی حرکات طبیعی مندیبل مانند عملکردهای جویدن، حرف زدن، و استراحت کردن و لبخند زدن، بدون در رفتن و صدای کلیک مفصل فکی گیجگاهی به صورت هماهنگ با هم حرکت کنند. این موقعیت ایده آل فک موجب کاهش فشار و کشش در بخش مفصل فکی گیجگاهی و نیز سر، گردن، صورت، و ناحیه کمر می شود. موقعیت ایده آل فک می تواند به ما کمک کند جوانتر به نظر برسیم و احساس جوانی بکنیم و اعتماد به نفس ما را افزایش دهد.
شکل ابتدایی فک به صورت یک لولای مکانیکی است. فک باید در مرکز هر دو مفصل عمل کند. وقتی سعی می کنید درب را با لولای شکسته باز و بسته کنید، به اهمیت عملکرد فوق العاده لولا پی خواهید برد. مشکلات نحوه قرار گیری فک ها باید در قسمت لولا، یا دقیق تر، در مفصل فکی گیجگاهی، که فک پایین (مندیبل) را به جمجمه متصل می کند، برطرف شود. درمان نحوه قرار گیری فک به دستیابی به موقعیت ایده آل سه بعدی برای فک پایین بستگی دارد که درست عمل کند.
با مال اکلوژن کلاس 3 شدید و دفورمیتی های فک، ممکن است جراحی تنها راهکار باشد. با این حال، اکثر آندربایت ها می توانند به صورت غیر جراحی و غیر تهاجمی اصلاح شوند. در نهایت گزینه جدیدی وجود دارد که می تواند بیمار را از درد کشیدن بیهوده نجات دهد.
انواع آندربایت
آندربایت دندانی
آندربایت دندانی در نتیجه کجی دندان ها شکل می گیرد. آنها عموماً در نتیجه کراس بایت ها بروز می یابند، شرایطی که در آن وقتی بایت بسته می شود دندان های فک های بالا و پایین به درستی، صاف و روی یکدیگر قرار نمی گیرند. کراس بایت ها زمانی رخ می دهند که وقتی دو فک در حالت بسته قرار دارند، برخی دندن های فک پایین خارج دندان های فک بالا قرار می گیرند.
وقتی کراس بایت به جای طرفین در جلوی دهان ظاهر می شود، این وضعیت آندربایت دندانی است. دندان ها مقداری رو به جلو شکل گرفته اند اما کل فک پایین رو به جلو نیامده است.
آندربایت اسکلتی
آندربایت اسکلتی در نتیجه بد شکلی استخوان فک شکل می گیرد. این نوع مال اکلوژن معمولاً ژنتیکی است (در زمان تولد وجود دارد). در برخی موارد، علت بروز آندربایت می تواند بد شکلی فک (اسکلتی)، کجی دندان ها (دندانی)، یا هر دو باشد.
علل بروز آندربایت کدامند؟
به طور کلی، آندربایت ها در نتیجه عوامل ژنتیکی بروز پیدا می کنند، به این معنا که هیچ چیز خارجی موجب بروز آنها نمی شود و آنها قابل پیشگیری نیستند. افرادی که این نوع آندربایت را دارند اغلب با آن متولد می شوند و این ویژگی در دیگر اعضای خانواده نیز وجود دارد. چنین فاکتورهای ژنتیکی شامل بزرگ بودن فک پایین یا فشردگی و نامرتبی دندان ها می شوند.
شاید کمتر شایع باشد، اما برخی موارد آندربایت می توانند یک منشاء جسمی داشته باشند که با یک عادت در کودکی بروز پیدا می کنند. چنین عوامل خطرزایی عبارتند از مکیدن انگشت شدید و طولانی مدت، تنفس دهانی، فشردن مداوم زبان پشت دندان ها، استفاده از پستانک یا شیشه شیر برای مدت زمان خیلی طولانی، و عادات بد جویدن غذا. این نوع آندربایت ها احتمالاً با آموزش عادات درست جویدن و دنبال کردن توصیه های دندانپزشک کودکان در مورد استفاده از پستانک و شیشه شیر قابل پیشگیری هستند.
چه اتفاقی می افتد اگر آندربایت درمان نشود؟
بر خلاف اور بایت، که در آن شرایط جزئی نسبتاً شایع هستند و همیشه نیاز به مداخله ندارند، آندربایت ها تقریباً همیشه نیاز به یکی از اشکال درمان دارند، حتی اگر میزان آن خیلی وخیم نباشد. زیرا آندربایت ها به صورت خود به خود معکوس نمی شوند. در عوض درمان و اصلاح آندربایت نیاز به درمان های تخصصی دارد. اگر به خاطر داشتن آندربایت درد و ناراحتی را تجربه می کنید، قبل از آنکه اوضاع وخیم تر شود، هر چه سریع تر با یک ارتودنتیست مجرب مشورت کنید.
بدون درمان، مشکلات و پیچیدگی های موجود مانند درد و دشواری در جویدن می توانند وخیم تر شوند. حتی اگر اکنون متوجه هیچ علامت و نشانه ای نشوید، مطمئناً با بالا رفتن سن مشکلاتی بروز پیدا خواهند کرد زیرا ساییدگی و خوردگی دندان ها در نتیجه ناصاف بودن بایت می تواند موجب بروز درد و از بین رفتن مینای دندان ها شود و خطر پوسیدگی دندان ها، عفونت، و بیماری لثه افزایش پیدا خواهد کرد. با افزایش سن، درمان آندربایت ها دشوارتر خواهد شد، به همین دلیل است که نباید صبر کنید تا زمانی که مشکل به اوج خود برسد و منتظر نخستین علائم و شنانه ها باشید تا راجع به درمان فکر کنید. هر چه زودتر به دنبال درمان باشید، نتایج شما بهتر خواهند بود.
مشکلات و پیچیدگی های ناشی از آندربایت کدامند؟
آندربایت ها می تواند منجر به بروز یک دسته مشکلات برای سلامت جسمی شما و حتی سلامت روانی شما شوند، به همین دلیل است که درمان بسیار مهم است تا زندگی سالمی داشت. برخی از شایع ترین مشکلات ناشی از آندربایت عبارتند از:
- درد: جلو آمدگی فک فشار زیادی به بدن وارد می کند و باعث می شود شرایط دردناکی مانند سر درد، گوش درد، و البته درد در ناحیه فک بوجود بیایند. این در نهایت می تواند منجر به بروز شرایط دردناک مزمنی به نام اختلال مفصل فکی گیجگاهی شود.
- کجی دندان ها: علاوه بر این، جلو آمدگی بایت به دندان ها نیز فشار وارد می کند، بنابراین وقتی دندان ها رشد می کنند به صورت کج قرار می گیرند، که باعث می شود فشار اضافی به دندان ها وارد شود.
- پوسیدگی/ شکست دندان: ساییدگی که با کجی بایت همراه است باعث خوردگی مینای دندان می شود، که موجب تضعیف دندان می شود. این باعث می شود فرد بیشتر در معرض خطر پوسیدگی و شکستن دندان ها قرار بگیرد.
- بیماری لثه و عفونت: کجی دندان ها و پوسیدگی دندان ها می تواند باعث شود زمینه مناسبی برای باکتری ها ایجاد شود، که می تواند منجر به بروز بیماری لثه و عفونت شود.
- مشکل در جویدن، بلع، حرف زدن، و تنفس: بسته به وخامت آندربایت، جلو آمدگی فک می تواند توانایی جویدن و بلع صحیح فرد را تحت تأثیر قرار دهد. علاوه بر این، آنها ممکن است نوک زبانی حرف زدن یا جویده جویده حرف زدن و شرایطی را تجربه کنند که تنفس آنها را تحت تأثیر قرار می دهند، مخصوصاً هنگام خوابیدن، از جمله خر و پف کردن و آپنه خواب
- تغییر شکل چهره: علاوه بر این، آندربایت می تواند به صورت باورنکردنی شکل چهره فرد را تغییر دهد، و باعث شود چانه جلو بیاید و خیلی بزرگ تر از آنچه واقعاً هست به نظر بیاید. کشش و فشاری که به بدن وارد می شود نیز باعث می شود فرد زودتر از آنچه باید، مسن به نظر برسد.
- کاهش اعتماد به نفس: درد مزمن، مشکلات روزمره در غذا خوردن و گفتار، و/ یا تغییر شکل صورت نیز می توانند تأثیر منفی روی سلامت روانی فرد داشته باشند.
درمان آندربایت ها و روش های اصلاح آنها
تصمیم گیری برای اصلاح و درمان آندربایت یک انتخاب کاملاً شخصی است. دندانپزشک، جراح معتبر فک و صورت، یا ارتودنتیست می توانند گزینه مناسب شما را پیشنهاد دهند. مهم نیست آندربایت چقدر وخیم باشد، هم گزینه های درمان جراحی و هم گزینه های درمان غیر جراحی برای اصلاح آن وجود دارند. برای اکثر بیماران جراحی فک در کنار براکت ها توصیه می شوند.
اما جراحی فک خطراتی با خود به همراه دارد، و مشکلات احتمالی نیز پس از جراحی وجود دارند. بیمار ممکن است مجبور باشد مدتی در محل کار یا تحصیل حضور نداشته باشد. وقتی بیمار هنوز کودک است، بهترین زمان برای شروع درمان است، زیرا فک های آنها هنوز در حال رشد کردن و شکل گیری است و راحت تر قابل دستکاری کردن است تا به محل درست خود برسد. با این حال، حتی برای افراد بزرگسال نیز درمان می تواند مؤثر باشد.
برخی گزینه های درمانی برای کودکانی که آندربایت دارند عبارتند از:
- وسیع کننده فک بالا، ابزاری که داخل فک بالا قرار می گیرد و می تواند شبانه فک بالا را وسیع تر کند تا زمانی که درمان تکمیل شود.
- فیس ماسک ریویس پول، که به دور سر می پیچد و به بندهای فلزی روی دندان های عقب فک بالا متصل می شود تا فک بالا را رو به جلو بکشد.
- چین کاپ، که رشد فک پایین را محدود می کند.
- بریس ها برای تنظیم و یکدست کردن دندان های کج و ناهمراستا.
به نظر می رسد که افراد بزرگسال به درمان های تهاجمی تری نیاز داشته باشند، گرچه هنوز هم بریس ها بخش مهمی از روند درمان هستند. دیگر گزینه های درمان آندربایت عبارتند از:
- کشیدن دندان برای تسکین فشار فشردگی بیش از حد دندان ها و کمک به آرام شدن فک و قرار گرفتن آن در یک موقعیت طبیعی تر.
- جراحی برای کشیدن فک بالا رو به جلو و/ یا هل دادن فک پایین رو به عقب.
آندربایت یک وضعیت نا امید کننده است که می تواند باعث فشار روحی و جسمی بیماران شود. خوشبختانه، صرف نظر از سن و وخامت آندربایت، آنها می توانند درمان شوند.
وقتی بیماران برای دریافت پیشنهاد در مورد نحوه درمان آندربایت خود به دندانپزشک مراجعه می کنند، عموماً تنها یک گزینه برای انتخاب به شما می دهند: درمان ارتودنسی با بریس ها و پس از آن جراحی فک و پس از آن مجداً درمان ارتودنسی. به تعداد اندکی از بیماران تنها راهکار غیر جراحی پیشنهاد می شود، تنها به این دلیل که ارتودنتیست در این زمینه آموزش ندیده است. قبل از انتخاب، به نکات زیر توجه داشته باشید:
- مشکلات براکت ها یا اینویزیلاین ها: بریس ها یا اینویزیلاین می توانند به بهترین شکل ممکن دندان ها را صاف و یکدست کنند، اما آنها نمی توانند فک کج را صاف کنندکه لازم است به موقعیت درست جابجا شود. درمان با بریس ها چند ماه، یا حتی چند سال طول می کشد و نتایج آن قابل پیش بینی نیستند، و تضمین نمی شود راهکاری دائمی باشد زیرا دندان ها به سادگی می توانند مجدداً جابجا شوند.
- مشکلات جراحی فک: جدا از دردناک، خطرناک، و فوق العاده ناراحت کننده بودن و نیاز به درمان بیشتر با براکت ها، بزرگترین مشکل این است که نتایج قابل پیش بینی نیستند. برای موارد بد و وخیم تر آندربایت، این ممکن است تنها راهکار ممکن باشد. با این حال، ما تعداد زیادی از بیماران را مشاهده می کنیم که بیهوده این همه رنج می کشند و این مشکلات با درمان غیر جراحی می توانند نتایج بسیار خوبی داشته باشند.
اصلاح آندربایت بدون جراحی
دندانپزشک عمومی، ارتودنتیست، یا متخصص اکلوژن نباید سعی کنند آندربایت شما را درمان کنند بدون آنکه ابتدا سعی کنند به موقعیت فک شما بپردازند. لازم است فک رو به عقب جابجا شود. بریس ها و الاینرها برای صاف کردن دندان ها طراحی شده بودند نه برای درمان و اصلاح آندربایت. متأسفانه، درمان پیش فرض برای اصلاح آندربایت هنوز هم جراحی فک است؛ که بسیار تهاجمی، پر خطر، و دردناک است. پیش بینی قابل اعتماد غیر ممکن است و اکنون در بسیاری از موارد کاملاً غیر ضروری است.
درمان زیبایی جبرانی در مقایسه با صاف کردن فک ها در آندربایت
چه تفاوتی بین این دو وجود دارد؟ ونیرهای پرسلاین درمان زیبایی جبرانی هستند و نیمرخ صورت یا بایت را بهبود نمی دهند. جراحی فک و درمان جایگزین غیر تهاجمی اصلاحات واقعی بایت هستند. وخامت بد قرار گرفتن فک بخشی از تصمیم گیری برای درمان است. به عنوان مثال، بیماری که آندربایت شدید دارد ممکن است روش غیر تهاجمی را انتخاب کند، حتی اگر نتایج به اندازه روش جراحی فک ایده آل نباشند.
درمان تهاجمی آندربایت در مقایسه با درمان غیر تهاجمی آن
برخی ملاحظات هستند که قبل از تلاش برای اصلاح بایت برای مال اکلوژن هایی مانند آندربایت باید مد نظر قرار بگیرند. عامل نخست که باید مد نظر قرار بگیرد، سن بیمار است. به صورت ایده آل، ارتودنتیست اولین بار باید بیمار را در سن 8 تا 14 سالگی ویزیت کند. علت این است که اصلاح بایت در طول این دوره راحت تر انجام می شود. در حالی که هنوز دندان های شیری وجود دارند، ارتودنتیست می تواند مشکلات مربوط به رشد فک را مشخص نماید، خطر جلو آمدگی دندان های جلو را کاهش دهد، عادات مضر اصلاح را اصلاح نماید، و دندان های دائمی را به محل ایده آل تری هدایت کند تا سلامت دهان را ارتقاء دهد.
عامل دیگری که بیمار باید مد نظر قرار دهد سوء عملکرد فیزیکی است که آندربایت می تواند در زندگی روزمره آنها بوجود بیاورد. برخی افراد مشکلات گفتاری مانند نوک زبانی حرف زدن را تجربه می کنند، در حالی که برخی دیگر کمبود اعتماد به نفس خواهند داشت. نوجوانان به شدت در معرض آزار و اذیت و دیگر رفتارهای ناراحت کننده قرار دارند و آندربایت در یک برهه از زندگی آنها می تواند استرس بیهوده به آنها وارد کند.
دوماً، بیمار باید وخامت آندربایت را مد نظر قرار دهد. اگر در توانایی جویدن یا حرف زدن اختلال ایجاد کند و فرد را نسبت به ظاهر خود حساس کند، آن زمان ممکن است ارزش فکر کردن داشته باشد. از آنجا که طرح درمان برای آندربایت ها می تواند بسیار طولانی مدت باشد، بیمار باید برای خود تصمیم بگیرد آیا می تواند نسبت به درمانی که چند سال طول می کشد تعهد داشته باشد یا خیر. علاوه بر این، باید از تمامی مزایا و خطرات نیز آگاه باشد.
جراحی فک جایگزینی برای درمان آندربایت
یکی از بزرگترین پیشرفت های دندانپزشکی مدرن اصلاح غیر جراحی، غیر تهاجمی و کم فشار است. این درمان یک اصلاح درست بایت است و تنها کاموفلاژ (درمان جبرانی) زیبایی با ونیرهای پرسلاین نیست. درمان نیازی به تراشیدن ساختار سالم دندان ها ندارد و ویژگی های طبیعی صورت بیمار را بهبود می بخشد.
راز این روش این است که پزشک محل طبیعی بایت و موقعیت فک بیمار را بداند.
اصلاح و درمان آندربایت به وخامت مشکل اندازه فک بستگی دارد. هر چه وخامت بیشتر باشد، جراحی بیشتری لازم خواهد بود و بریس ها نیز استفاده خواهند شد. با این حال، بسیاری از بیماران ممکن است تنها نیاز به روشی برای اصلاح بایت، صورت، و نیمرخ داشته باشند که غیر تهاجمی و غیر جراحی است.
ثبت ديدگاه