در این نوشته می خوانید:
درمان ارتودنسی یکی از فرآیندهای دندانپزشکی است که توسط ارتودنتیستها انجام میشود و هم بر زیبایی و هم سلامت فرد مؤثر است. به همین دلیل انتخاب زمان مناسب برای مراجعه به ارتودنتیست و بررسی دندانها اهمیت فراوانی دارد بهطوریکه این موضوع میتواند شرایط سنی و وضعیت فرد را به شکل بسیار شگفتانگیزی تحت تأثیر قرار دهد. اگر در سطح جامعه به بررسی بیماران مختلف بپردازید متوجه میشوید که کسانی که درمان ارتودنسی انجام میدهند از همه طیفهای سنی هستند و درواقع نمیتوان برای انجام این فرایند محدودیتی به وجود آورد.
درمان ارتودنسی شامل مراحل مختلفی میشود و باوجوداینکه بسیاری از آنها به تشخیص ارتودنتیست بستگی دارد، اما برخی از فاکتورهای مؤثر بر موفقیت این عمل به شخص بیمار بستگی دارد و باید شرایط لازم برای انجام این کار را فراهم کند. معمولاً ارتودنتیستها به بیماران اطلاع میدهند که برای دریافت بهترین نتیجه باید چه کارهایی را انجام دهند و در طول درمان وضعیت بیماران خود را تحت کنترل قرار میدهند؛ اما تمامی این فاکتورها به متخصص ارتودنسی وابسته نیست و انتخابهای بیمار نیز در این مورد مؤثر است.
در این مطلب به بررسی زمان مراجعه به ارتودنتیست و زمان انجام درمان ارتودنسی خواهیم پرداخت و تأثیر آن را نشان میدهیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید!
چه زمانی برای انجام درمان ارتودنسی مناسب است؟
از زمانی که دندانهای یک کودک ظاهر میشود، استخوان مربوط به فک نیز با توجه به آن شکل گرفته و ممکن است تغییرات مختلفی را تجربه کند. اگرچه در این مراحل اولیه فک بیمار شکل گرفته، اما در سالهای بعد نیز ممکن است تغییراتی در آن صورت گیرد. بنابراین دندانپزشکان معتقدند که برای انجام درمان ارتودنسی هیچوقت زود نیست و هیچوقت نیز دیر نمیشود. اگرچه اکثر کارشناسان توصیه میکنند که اولین ارزیابی کودکان توسط ارتودنتیستها تا قبل از سن ۷ سالگی صورت گیرد، اما قبل و بعدازآن نیز میتوان این بررسیها را صورت داد و حتی برای انجام درمان ارتودنسی اقدام کرد.
برخی از متخصصین ارتودنسی پا را فراتر گذاشته و تلاش میکنند که ارزیابی دندانهای کودک را به سالهای زودتر انتقال دهند تا از این طریق بتوانند شکلدهی دندانهای بیمار را بهتر انجام دهند. هرزمانی که اقدامات احتیاطی به همراه اقدامات ارتودنسی در سریعترین زمان ممکن انجام شود، طبیعتاً میزان مشکل بیمار نیز کمتر خواهد بود و از لحاظ هزینه نیز به صرفه است. در مورد دندانهای مختلف ممکن است انجام ارتودنسی متفاوت بوده و برای هر کدام از آنها یک شیوه خاص انتخاب شود. بنابراین زمان طلایی برای مراجعه به ارتودنتیست و بررسی دندانها را میتوان کمتر از ۷ سال عنوان کرد.
البته در مورد انجام درمان ارتودنسی نمیتوان محدودیت خاصی در نظر گرفت و همه افراد در هر محدوده سنی میتوانند آن را انجام دهند. بااینوجود ممکن است برای هر یک از افراد مشکلات و سختیهایی به وجود آیند که فرایند درمان آنها را به چالش بکشد. بهعنوانمثال، در افراد با سن بالا ممکن است ریشه دندانها سست شده و به دلایل مختلفی کیفیت خود را از دست دهند. در مورد افراد بالای ۱۸ سال نیز بحث هزینهها و پوششهای بیمهای مطرح میشوند که میتوانند خود را به صورت افزایش قیمت نشان دهند. در مورد بانوان نیز مسئله زیبایی و نمایان بودن براکت مطرح میشود که البته ارتودنتیستها با تولید ابزارهای جدید این مسئله را تا حدودی برطرف کرده اند.
چه نشانههایی انجام درمان ارتودنسی را ضروری میکنند؟
معمولاً کودکان و افراد در سن پایین علائم فوری و بحرانی از خود نشان نمیدهند و تشخیص این که برای انجام درمان ارتودنسی مناسب باشد، کار نسبتاً سختی به شمار میرود. اما ارتودنتیستها برای جلوگیری از مشکلات احتمالی و فراهم آوردن شرایط مراجعه به آنها برخی از نشانههای کلی را به این صورت ذکر کردهاند:
- دندانهای کودک در حال رشد نامنظم باشند و روند رشد آنها نامناسب باشد؛
- از دست دادن دندانهای کودک در اوایل دوره رشد؛
- از دست دادن دندانهای کودک و کج شدن آنها در اثر عوامل مختلف؛
- صدا دادن دندانها به هنگام غذا خوردن؛
- مشکل در جویدن غذا و عدم تناسب بین دندانها؛
- خروج دندانها از ردیف طبیعی خود به سمت بیرون و ایجاد مشکل برای لب و لثه؛
- جابجایی دندانها به سمت بیرون یا داخل؛
- تغییر شکل طبیعی به صورت غیر نرمال؛
- بیرون زدن دندان نیش و ظاهر نامناسب.
هر کدام از موارد فوق میتوانند نشانهای از نامنظمی در ردیف دندانها و نیاز فرد به انجام درمان ارتودنسی باشد. بنابراین اگرچه یک معیار کلی و مشخص برای مراجعه به ارتودنتیست وجود ندارند، اما از روی ظاهر شخص و نحوه حرکت دندانها میتوان روند کلی رشد دندانها و استخوان فک را برآورد کرد و درنتیجه برای مراجعه به ارتودنتیست آماده شد.
برخی از مشکلاتی که توسط درمان ارتودنسی قابل درمان است
درمان ارتودنسی شامل چندین روش برای اصلاح ساختار دندانها است. این شیوه در کشورهای مختلف دنیا با روشهای متفاوتی انجام میشود که در همه آنها مسئلهی اعمال فشار بر روی دندان و کشاندن آنها به سمت یک ردیف منظم مطرح میشود. این شیوه در درمان بسیاری از مشکلات فک و دندانها کاربر دارند که برخی از آنها عبارتاند از:
- کج شدن و انحراف دندان به سمت خارج یا داخل؛
- از دست دادن دندانها به علت مسائل مختلف؛
- وجود دندانهای اضافی در دهان که نیاز به برداشتن یا دستکاری داشته باشند؛
- آرایش نامنظم دندانها بهطوریکه ظاهر فرد را کاملاً تحت تأثیر قرار دهند؛
- برهم خوردن نظم در استخوان فک و خراب شدن پیکربندی ریشههای دندانها؛
- موقعیت نامناسب استخوان و اختلال در کارآیی آنها؛
- عدم قرارگیری صحیح دندانها بر روی یکدیگر و ناتوانی در جویدن غذا؛
- ناتوانی در صحبت کردن مناسب و مشکل در زیبایی و حالت صورت.
هرکدام از این موارد ممکن است مشکلاتی برای فرد به وجود آورد و زندگی طبیعی را مختل کنند. بنابراین انجام درمان ارتودنسی به آنها کمک میکنند که تحت شرایط خاصی دندانها را به حالت طبیعی خود برگردانند و از آنها به صورت نرمال استفاده کنند.
مزایا و معایب استفاده از درمان ارتودنسی
درمان ارتودنسی باعث میشود که عملکرد طبیعی دندانها به روال اولیه برگردد و زیبایی فرد نیز حفظ شود. در این شیوه معمولاً روش های درمان متفاوت است، اما استفاده از آن معمولاً طولانیمدت بوده و ممکن است زندگی عادی فرد را تحت تأثیر قرار دهد. از دیگر مزایای درمان ارتودنسی این است که باعث میشود عمل جویدن و غذا خوردن فرد به حالت طبیعی برگشته و فرد بهمانند سایر افراد از حضور در جمع لذت ببرد. بااینحال ایراداتی به این روش نیز وارد است که میتوان به مدتزمان طولانی درمان و همچنین هزینه بالای آن اشاره کرد که ممکن است برای برخی از افراد قابل انجام نباشد.
ثبت ديدگاه