ایجاد لکه‌ های سفید بر روی دندانها گاهی اوقات امری طبیعی بود و یا ممکن است در اثر مصرف بیش از حد برخی مواد مانند فلوراید ایجاد شود. مصرف بیش از حد فلوراید باعث فلوروز دندان می‌شود. علاوه بر این موارد، استفاده از وسیله ‌های ارتودنسی ثابت مانند براکت می‌تواند به منبعی برای تجمع ذرات غذا و پلاک و باکتری‌ها تبدیل شود. به همین علت رعایت بهداشت دهان و دندان در دوران درمان ارتودنسی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

نکات مهم در مورد بهداشت دهان و دندان در دوران درمان ارتودنسی

هنگامی که پلاک در سطح دندان‌ها تشکیل می‌شود و باکتری‌های زیادی در آنجا تجمع پیدا می‌کنند، به‌ مرور پوسیدگی دندان و کلسیم زدایی اتفاق می‌افتد. در اثر فعالیت  باکتری‌ها اسید تولید می‌شود، اسید دندان را حل می‌کند. این وضعیت منجر به کلسیم زدایی و ایجاد لک در دندان می‌شود که در نهایت حاصل آن پوسیدگی و کرم خوردگی خواهد بود. بهترین راه پیشگیری از لکه و پوسیدگی دندان رعایت دقیق بهداشت دهان و رعایت دستورالعمل ارتودنتیست برای مراقبت و سلامت دهان و دندان در طول درمان ارتودنسی است. تکنیک‌های بهداشت دهان در درمان ارتودنسی به شما کمک می‌کند در رعایت بهداشت دهان موفق باشید.

رعایت بهداشت دهان و دندان در دوران درمان ارتودنسی

رعایت بهداشت دهان و دندان در دوران درمان ارتودنسی


توجه داشته باشید که وسیله‌ های ارتودنسی خود مستقیماً باعث پوسیدگی دندان، کلسیم زدایی، لکه یا بیماری لثه نمی‌شوند بلکه باعث گیر کردن ذرات غذا و پلاک و سخت شدن تمیز کردن این نواحی می‌شوند. لکه ‌های کلسیم زدایی و پوسیدگی دندان در اثر فعالیت باکتری‌ها در پلاک های تشکیل‌شده در سطوح دندان‌ها اتفاق می‌افتد.  و به این ترتیب زمینه عفونت لثه نیز فراهم میشود.

رعایت بهداشت دهان و دندان در دوران درمان ارتودنسی

  • در صورتی که ذرات باقی مانده بین سطوح دندان و براکت را نتوانید به خوبی خارج کنید، مشکلاتی مانند تغییر رنگ و کلسیم زدایی دندان‌ها و عفونت لثه قریب‌ الوقوع خواهد بود.
  • لکه ‌های کلسیم زدایی که به صورت نقاط سفید رنگ در دندان‌ها دیده می‌شوند، در صورت عدم رسیدگی به مرور زمان به پوسیدگی و کرم خوردگی تبدیل می‌شود.
  • اگر چه هر فردی از نظر زمینه پوسیدگی دندان ممکن است متفاوت باشد اما بهترین راه پیشگیری از پوسیدگی و لکه‌ های دندان در همه افراد رعایت بهداشت دهان و دندان مطابق با دستورات دندانپزشک است.
  • ابزارها و وسیله ‌های مختلفی برای تمیزکردن اجزا و قطعات براکت و سطوح بین دندانی وجود دارد که می‌توانید با استفاده از آنها دندان‌ها را بهتر تمیز کنید.
  • چکاپهای منظم دندانپزشکی را بخصوص در دوران درمان ارتودنسی نباید فراموش کنید.
شاید این مطلب نیز برای شما مفید باشد:  انواع ابزارهای ارتودنسی (بخش اول)

در صورتی که با رعایت نکات گفته شده، دندان‌ها و لثه ساله و قوی باشند خیلی بهتر به درمان پاسخ داده و نتایج بسیار بهتری حاصل می‌شود.

جرم و پلاک و باکتری‌های دندان

در حالت طبیعی انواع گوناگون باکتری‌ها در جهان زندگی می‌کنند. در واقع دهان یکی از پر میکروب ترین نواحی بدن انسان است. اندکی پس از مسواک زدن لایه نازکی (بیوفیلم) متشکل از پروتئین‌های بزاق بر روی سطح دندان تشکیل می‌شود. این لایه نازک باعث می‌شود برخی از باکتری‌ها بتوانند به یکدیگر و به سطح دندان متصل شوند. پس از آن سایر انواع باکتری‌ها نیز به آنها پیوسته و کلونی تشکیل می‌دهند. با گذر زمان کلونی باکتری‌ها بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود. از طرفی در اثر فعالیت باکتری‌ها مواد ارگانیک تولید می‌شود که از آنها در مقابل محیط بیرون محافظت می‌نماید.

رعایت بهداشت دهان و دندان در دوران درمان ارتودنسی

رعایت بهداشت دهان و دندان در دوران درمان ارتودنسی

در صورتی که شما مانع رشد و تکثیر باکتری‌ها و بزرگ‌تر شدن کلونی آنها نشوید، گسترش آنها به حدی می‌رسد که ظرف یک ساعت فعالیت، می‌توانید با چشم غیرمسلح این لایه پلاک را مشاهده کنید. پلاک همان مواد سفید یا زرد رنگی است که در صورتی ‌که مسواک نزده باشید بر روی سطح دندان‌هایتان می‌توانید مشاهده کنید. تنها یک عملکرد مکانیکی مانند مسواک زدن می‌تواند این باکتری‌ها را از سطح دندان پاک کند. با این حال مسواک زدن با روش غیراصولی نه تنها نمی‌تواند باکتری‌های سطح دندان را بزداید بلکه حتی ممکن است ذرات غذای باقی مانده در بین دندان‌ها را نیز خارج نکند.

به علاوه متابولیسم باکتری‌ها باعث تولید اسید می‌شود. اسید مینای دندان را حل می‌کند و مواد معدنی آن را جدا می‌سازد . این وضعیت منجر به پوسیدگی دندان می‌شود. اگر پلاک به مدت طولانی در سطح دندان‌ها باقی بماند، برخی مواد معدنی موجود در بزاق وارد ساختار آنها می‌شود. فرجام این فرآیند سخت شدن پلاک و تبدیل شدن آن به رسوب یا جرم می‌باشد.

شاید این مطلب نیز برای شما مفید باشد:  کراس بایت چیست؟

در این مرحله پلاک معدنی سازی شده را دیگر نمی‌توان با مسواک زدن پاکت بلکه نیازمند درمان‌های تهاجمی‌تر مانند جرم‌گیری مکانیکی یا جرم‌گیری اولتراسونیک توسط دندانپزشک می‌باشد.

باکتری‌های سطح دندان که نزدیک به لثه قرار دارند به تدریج باعث تحریک و التهاب لثه می‌شوند. علایم این اتفاق را با قرمزی و خونریزی لثه مشاهده می‌کنید. در صورت عدم درمان این وضعیت پیش رفته و باعث تحلیل رفتن و پس‌روی لثه می‌شود. با گسترش باکتری‌ها به استخوان، تحلیل استخوان نیز اتفاق افتاده و در نهایت دندان لق شده و می‌افتد. برای پیشگیری از این عوارض بهترین کار شکستن چرخه عفونت باکتریایی با رعایت بهداشت دهان و دندان می‌باشد.

رعایت بهداشت دهان و دندان در دوران درمان ارتودنسی

رعایت بهداشت دهان و دندان در دوران درمان ارتودنسی

تکنیک مسواک زدن و نخ دندان کشیدن

  • پس از هر وعده غذایی یا میان وعده باید مسواک بزنید.
  • برای مسواک زدن باید زمان کافی صرف نمایید. هر بار مسواک زدن باید حداقل دو دقیقه طول بکشد.
  • توصیه می‌شود از مسواکی با سر کوچک و موهای نرم استفاده کنید تا علاوه بر دسترسی به نواحی کوچک‌تر به لثه نیز آسیب وارد نکند.
  • برای این منظور مسواک مخصوص ارتودنسی نیز وجود دارد که موهای نرم داشته و سر آن کوچک است.
  • در برخی موارد استفاده از مسواک برقی بهتر است. اگر می‌خواهید مسواک برقی استفاده کنید، انواع اولتراسونیک آن بهتر است. چرا که نواحی که دسترسی به آنها دشوار است را تمیز می‌نماید.
  • برخی از محصولات بهداشتی برای کمک به سلامت دهان طراحی شده‌اند و رعایت بهداشت را آسان‌تر می‌کند. ممکن است ارتودنتیست این گزینه را نیز به شما پیشنهاد دهد.
  • رعایت بهداشت دهان و دندان در دوران درمان ارتودنسی

    رعایت بهداشت دهان و دندان در دوران درمان ارتودنسی

  • مسلماً نخ دندان کشیدن در شرایطی که براکت در دهان دارید دشوارتر از حالت معمول می‌باشد. به همین علت نخ دندان مخصوص براکت برای تمیز کردن بین دندان‌ها و قطعات براکت طراحی شده است.
  • مسواک بین دندانی مسواکهای ارتودنسی کوچکی هستند که می‌توانید با آنها به نواحی بین براکت و زیر سیم ارتودنسی دسترسی داشته باشید.
رعایت بهداشت دهان و دندان در دوران درمان ارتودنسی

رعایت بهداشت دهان و دندان در دوران درمان ارتودنسی

 

شاید این مطلب نیز برای شما مفید باشد:  اهیمت لنگر موقتی ارتودنسی

روش صحیح مسواک زدن بسیاری از افراد با وجود مسواک زدن، نمی‌توانند بهداشت دهان را رعایت کنند و دچار عوارض حاصل از ضعف رعایت بهداشت می‌شوند. متداول‌ترین دلایل عدم موفقیت در این زمینه عبارتند از:

 ۱- روش ناصحیح مسواک زدن

  • ممکن است طول مدت مسواک زدن کافی باشد اما مسواک به نواحی حساس سطح لثه، پشت سیم ارتودنسی و اطراف براکت نمی‌رسد بنابراین ذرات غذا و پلاک در این نواحی تجمع پیدا می‌کند.
  • باید هنگام مسواک زدن، موهای مسواک را به لثه بمالید تا آن را تمیز کرده و ماساژ بدهید.
  • برای مسواک زدن هر سطح دندان با حرکات چرخشی مسواک را با ملایمت حرکت دهید.
  • برای مسواک زدن قاعده دندان، با حرکات عمودی مسواک را از لثه به نوک دندان بکشید. هرگز این حرکت را برعکس انجام ندهید چرا که در این صورت باعث می‌شوید پلاک و ذرات غذا در زیر لثه محدود شوند.
  • هرگز مسواک را به صورت افقی حرکت ندهید.
  • حتماً از مسواکی با موهای نرم استفاده کنید تا لثه آسیب ندیده و دندان دچار ساییدگی نشود.
  • در صورتی که در انتخاب مسواک تردید دارید، انتخاب مسواک با سر کوچک‌تر بهتر از بزرگ‌تر است.
  • اگر می‌خواهید از مسواک برقی استفاده کنید، باید اصول گفته شده را در مورد آن نیز رعایت کنید.
  • مطالعات نشان می‌دهند بهترین میزان فشار برای مسواک زدن حدود صد و پنجاه گرم است که معادل وزن یک پرتقال می‌باشد. اگر پیش از این مقدار مسواکها به دندان‌ها فشار دهید باعث آسیب ‌دیدگی بافت‌ها می‌شوید.

 ۲- کم بودن مدت زمان مسواک زدن

در برخی موارد اشکال از روش مسواک زدن نیست بلکه طول مدت آن بسیار کم است. متخصصان معتقدند هر مرتبه مسواک زدن حداقل باید دو دقیقه طول بکشد.

 ۳- کم بودن دفعات مسواک زدن

گاهی اوقات با وجود روش صحیح مسواک زدن و طول مدت کافی، به علت کم بودن دفعات مسواک بهداشت دهان به خوبی رعایت نمی‌شود. حال تصور کنید اگر علاوه بر کم بودن دفعات مسواک زدن، روش صحیح آن را نیز بلد نباشید چه حجمی از باکتری‌ها و پلاک در سطح دندان‌ها باقی می‌ماند. پس از هر بار غذا خوردن دندان‌های خود را مسواک بزنید. حتماً پیش از خوابیدن باید دندان‌هایتان تمیز و مسواک زده باشند.