در این نوشته می خوانید:
یکی از مسائل مهم در انتهای درمان ارتودنسی، ترمیم دندان و اصلاح ظاهر آن به شکلی است که قبل از آغاز درمان ارتودنسی بوده است. گاهی اوقات، در برخی موارد که حتی درمان با موفقیت صورت می‌گیرد، حین برداشتن براکت ارتودنسی ممکن است مینای دندان شکسته شود یا درد و ناراحتی ایجاد شود. از بین چندین روش موجود، در این مقاله به ساده‌ترین، موثرترین و شناخته شده‌ترین روش خواهیم پرداخت.
دی باندینگ یا برداشتن براکت ارتودنسی چیست؟
برداشتن براکت ارتودنسی (دی باندینگ)
برداشتن براکت ارتودنسی عبارت است از برداشتن اتصالات ارتودنسی و تمام رزین‌های چسبنده از روی دندان و ترمیم سطح مینای دندان با دقت کامل است، به گونه‌ای که ظاهر دندان درست شبیه ظاهر آن پیش از آغاز درمان باشد. برای این منظور، تکنیک‌های صحیح باندینگ (اتصال براکت‌های ارتودنسی به دندان‌ها) و دی باندینگ (برداشتن یا باز کردن اتصال براکت‌های ارتودنسی به دندان) از اهمیت بالایی برخوردار هستند. دی باندینگ براکت‌های ارتودنسی می‌تواند یکی از علل آسیب به مینای دندان باشد.
ضخامت مینای دندان در قسمت‌های لبه‌ی دندان بین ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ میکرون است. باندینگ براکت‌ها (فلزی و سرامیکی) با استفاده از رزین‌هایی با تابش نور یا با استفاده از مواد شیمیایی سفت شوند، به میزان ۲۵ تا ۴۰ میکرون به درون جسم مینای دندان نفوذ می‌کند. اتصال رزین به سطح مینای دندان قوی‌تر از اتصال فلز به سطح رزین است. به علت باندینگ مکانیکی و شیمیایی سطوح دندان و براکت به یکدیگر، تکنیک دی باندینگ براکت‌های سرامیکی اندکی با دی باندینگ براکت‌های فلزی تفاوت دارد.
روند دی باندینگ براکت‌های ارتودنسی
دی باندینگ براکت‌های ارتودنسی طی دو مرحله انجام می‌شود:
۱- برداشتن براکت
برداشتن براکت ارتودنسی (دی باندینگ)
براکت‌های فلزی
روش مرسوم برای برداشتن براکت‌ها عبارت است از استفاده از انبر در حالتی که نوک‌های انبر به لبه‌های مزیال و دیستال پایه‌ی باندینگ می‌چسبند و فشرده می‌شوند تا مواد را از روی اتصال رزین و مینای دندان بردارند. تکنیک راحت‌تر عبارت است از فشردن آرام براکت در جهت مزیو- دیستال و برداشتن براکت‌ها از روی دندان با فشار انبر به سمت بیرون دندان.
برداشتن براکت ارتودنسی (دی باندینگ)
نسبت به روش‌های مرسوم، در این تکنیک آسیب کمتری به مینای دندان وارد می‌شود، زیرا همانطور که در پرمولر اول تصویر مشاهده می‌کنید، دیباندینگ در سطح چسبنده‌ی براکت انجام می‌شود.
برداشتن براکت ارتودنسی (دی باندینگ)
براکت‌های سرامیکی
برداشتن براکت ارتودنسی (دی باندینگ)
برخلاف براکت‌های فلزی، براکت‌های سرامیکی به واسطه‌ی جنسی که دارند، هنگام اعمال نیرو برای دیباندینگ خم نمی‌شوند. بنابراین، بریدن براکت‌ها با فشار تدریجی بوسیله‌ی انبر توصیه نمی‌شود زیرا ممکن است منجر به ترک خوردن مینای دندان شود. بنابراین، ممکن است ارتودنتیست با اعمال فشار، سطح چسبنده‌ی براکت را هدف قرار دهد. باندینگ حرارتی و استفاده از لیزر، به نظر آسیب کمتری به مینای دندان وارد می‌کنند اما بر اساس سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته روی فهرست تجهیزات، چندان عملی نیست.
۲- پاک کردن باقی‌مانده‌ی مواد چسبنده
به علت شباهت مواد چسبنده به رنگ سطح مینای دندان، ارتودنتیست بایستی در نهایت دقت، مواد باقی مانده‌ی روی دندان را بردارد. این کار از این طریق قابل انجام خواهد بود:
برداشتن براکت ارتودنسی (دی باندینگ)
- خرد کردن ماده‌ی چسبنده با استفاده از انبر بازکننده‌ی اتصال یا اسکیلر دندانپزشکی. اسکیلر ابزاری است که برای جرم گیری مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش برای دیباندینگ سطح دندان‌های نیش و پرمولرهایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که سطح باکال آنها خمیده است.
- استفاده از یک تیغ مناسب با یک دسته‌ی زاویه‌دار، روشی مناسب برای دندان‌های جلو است که سطح لبی آنها صاف است. یک تیغه‌ی ساده یا چرخنده از جنس کربید تنگستن، با دسته‌ای زاویه‌دار، با سرعت چرخش ۲۵۰۰۰ تا ۳۰۰۰۰ دور بر دقیقه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سرعت‌های بالای ۳۰۰۰۰ دور بر دقیقه توصیه نمی‌شوند زیرا ممکن است به مینای دندان آسیب برسانند. سرعت‌های کمتر از ۱۰۰۰۰ دور بر دقیقه هم بی‌تاثیرند و افزایش لرزش و تکان‌های تیغه ممکن است برای بیمار آزار دهنده باشند. حتی تیغه‌ی الماس با سرعت بالا هم روی سطح مینای دندان خراش ایجاد می‌نماید.
میزان آسیب به سطح مینای دندان نه تنها به نوع ماده‌ی چسبنده‌ی مورد استفاده بستگی دارد، بلکه ابزارها و روش‌های مورد استفاده طی دوره‌ی پیشگیری (پروفیلاکسی) نیز در این رابطه موثرند. پیشگیری اولیه با استفاده از یک فرچه‌ی دارای موی زبر، به مدت ۱۰ تا ۱۵ ثانیه روی هر دندان، ۱۰ میکرون از سطح مینای دندان را می‌تراشد. در حالی که با استفاد از فنجان پلاستیکی (rubber cup) این میزان به ۵ میکرون کاهش می‌یابد، بنابراین استفاده از آن ارجحیت دارد. رزین‌های میکروفیل (microfilled) اصولا به ابزارهای چرخشی نیاز دارند. بنابراین، ممکن است از دست رفتن مینای دندان به میزان ۱۰-۱۵ میکرون باشد. تیغه‌ی ساخته شده از جنس کربید تنگستن ۱۰ میکرون از سطح مینای دندان را برمی‌دارد، که این میزان در مقایسه با تیغه‌ی با سرعت بالا ۲۰ میکرون است.
طبق آخرین مطالعات انجام شده روی ساختار دینامیک سطح دندان، از بین بردن بیرونی‌ترین لایه‌ی مینای دندان چندان خطرناک نیست، زیرا ضخامت مینای دندان بین ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ میکرون است. مطالعات حاکی از آن است که، پوسیدگی دندان در چنین بخش‌هایی گسترش نمی‌یابد، حتی اگر مینای دندان از بین برود. تامین مجدد مواد معدنی مینای دندان پس از پولیش کردن و تکمیل تمامی فرایندهای دندانی، در سال حدود ۱ تا ۲ میکرون است. بنابراین، تامین مجدد مینای دندان، ساییدگی طی پولیش دندان را جبران می‌کند.
جمع بندی
طی برداشتن براکت‌های ارتودنسی نکاتی را باید به خاطر داشت:
- نوک‌های انبر را روی سطوح مزیال و دیستال سطح اتصال براکت-رزین قرار دهید نه روی سطوح اکلوزال- لثه / دندان‌های پیش- لثه.
- برای به حداقل رساندن آسیب به مینای دندان، فشاری که وارد می‌کنید رو به بیرون باشد.
- برای برداشتن براکت‌های سرامیکی باید اتصال از سطح چسبنده‌ی براکت برداشته شود، در حالی که در براکت‌های فلزی می‌توان اتصال را از سطح ماده‌ی چسبنده روی مینای دندان باز کرد.
- مواد چسبنده‌ی اضافی باید با یک ابزار بسیار تیز یا تیغه‌‌ای چرخنده از جنس کربید تنگستن روی دسته‌ای زاویه‌دار با سرعت چرخش ۲۵۰۰۰ تا ۳۰۰۰۰ دور بر دقیقه برداشته شوند.
- استفاده از فنجان پلاستیکی (rubber cup) به فرچه‌های دارای موی زبر ارجحیت دارد
ثبت ديدگاه