به طور کلی نگهدارنده ارتودنسی یا ریتینر به دو دسته ثابت و غیر ثابت ( متحرک) تقسیم می‌شود. نگهدارنده ارتودنسی غیر ثابت خود در دو نوع ریتینر هالی و اسیکس (شفاف) طراحی شده است. ارتودنتیست بسته به شرایط و خواسته شما بهترین نوع آن را انتخاب می‌کند. همچنین باید توجه داشته باشید در بسیاری از موارد ممکن است برای هر قوس دندانی از یک نوع نگهدارنده ارتودنسی استفاده شود. معمولاً ۱) هالی برای فک بالا و نگهدارنده ثابت برای فک پایین و یا ۲) اسیکس برای فک بالا و ثابت برای فک پایین استفاده می‌شود.

انواع نگهدارنده (ریتینر) ارتودنسی

انواع نگهدارنده (ریتینر) ارتودنسی

نگهدارنده ثابت ارتودنسی

ساده ‌ترین نوع نگهدارنده ارتودنسی ثابت شامل یک سیم مفتولی یا تابیده است که مطابق با انحنای قوس دندانی خم میشود و به سطح پشتی دندانها چسبانده می‌شود. برای چسباندن آن از مواد باندینگ کامپوزیت دندانپزشکی استفاده می‌شود. نگهدارنده ثابت ارتودنسی برای اولین بار دهه ۷۰ میلادی مورد استفاده قرار گرفت. متداولترین نگهدارنده ارتودنسی ثابت شامل یک سیم کوچکی است که در سطح پشتی دندان‌های جلویی فک پایین چسبانده می‌شود (سیم کمانی پشت دندانی) اما در مواردی می‌توان از نگهدارنده ارتودنسی ثابت برای دندان‌های بالا استفاده کرد اگر چه ممکن است بایت بیمار این کار را غیر ممکن سازد.

  • طول دوره درمان با نگهدارنده ثابت ارتودنسی

به طور کلی اگر دلیلی برای درآوردن آن وجود نداشته باشد، مدت‌های مدیدی در جای خود خواهد ماند. در یک پژوهش در سال ۲۰۰۸ مشخص شد این نوع وسیله ارتودنسی را می‌توان بیش از ۲۰ سال استفاده کرد و نتایج قابل قبولی از آن دریافت نمود.

  • معایب و مزایای نگهدارنده ثابت ارتودنسی

    • در برخی موارد نگهدارنده ارتودنسی ثابت بهتر عمل می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد نگهدارنده ثابت ارتودنسی در چند ماه اول پس از درآوردن براکت، بهتر می‌تواند دندان‌های جلویی فک پایین را در جای خود نگه دارد. ممکن است در مواردی که احتمال جابجا شدن دندانها در این ناحیه وجود داشته باشد، ارتودنتیست اکیداً استفاده از ریتینر ثابت را توصیه کند. در برخی موارد ممکن است روش ترکیبی استفاده شود و علاوه بر ریتینر ثابت، از یک ریتینر غیر ثابت پاره وقت یا تمام وقت نیز استفاده شود.
    • موفقیت درمان مستلزم همکاری بیمار نیست. مهم‌ترین مزیت این ریتینر در این است که موفقیت درمان بر همکاری بیمار اتکا ندارد. در حالی که اگر از ریتینر غیر ثابت استفاده شود تمامی درمان بستگی به استفاده درست از آن دارد چرا که فرد نباید ریتینر خود را جا بگذارد یا گم کند و باید به استفاده مداوم از آن پایبند باشد.
    • نامرئی است و دیده نمی‌شود . از آنجایی‌ که سیستم نگهدارنده ثابت در سطح پشتی دندانها قرار می‌گیرد در معرض دید قرار ندارد و کسی متوجه آن نمی‌شود. به همین علت از نظر زیبایی بهترین گزینه برای افرادی است که بر روی زیبایی لبخند خود حساسیت دارند.
    • تکلم و گفتار تحت تأثیر قرار نمی‌گیرد . نگهدارنده ثابت ارتودنسی تأثیری بر تکلم و تلفظ واژه ها نمی‌گذرد در حالی که این امر در مورد ریتینرهای غیر ثابت صادق نیست.
    • رعایت بهداشت دهان با نگهدارنده ثابت دشوارتر است. در واقع بزرگ‌ترین اشکال این ریتینر همین موضوع سخت‌تر شدن مسواک زدن پشت دندان و نخ دندان کشیدن است. در شرایطی که بهداشت مناسب انجام نشود تجمع پلاک و رسوب پیرامون وسیله ارتودنسی منجر به مشکلاتی مانند عفونت لثه می‌شود. در تحقیقاتی که در سال ۱۹۹۷ انجام شد بیماران ارتودنسی که نگهدارنده ثابت یا غیر ثابت استفاده میکردند، در فواصل یک، سه و شش ماه مورد بررسی قرار گرفتند. در این پژوهش مشخص شد اگر چه در افرادی که نگهدارنده ثابت داشتند تجمع پلاک و رسوب بیشتر بود اما سلامت لثه در دو گروه تفاوت زیادی نداشت. با این حال نباید نتایج این پژوهش را اشتباه تفسیر کرد چرا که تنها نشان می‌دهد استفاده از نگهدارنده ثابت لزوماً به معنی عدم رعایت بهداشت مناسب نیست. برای افرادی که نمی‌توانند بهداشت دهان و رعایت کنند باید نوع نگهدارنده ارتودنسی عوض شده و از نوع غیر ثابت استفاده شود. برای نخ دندان کشیدن مناسب در دوران استفاده از نگهدارنده ثابت بهتر است از نخ گیر (threader) استفاده شود. با استفاده از این ابزار می‌توانید راحت تر ناحیه زیر سیم را نخ دندان بکشید.
شاید این مطلب نیز برای شما مفید باشد:  اهمیت و نحوه نخ دندان کشیدن در درمان ارتودنسی

نگهدارنده ارتودنسی غیر ثابت (متحرک)

نگهدارنده ارتودنسی غیر ثابت به دو صورت شفاف یا اسیکس و هالی طراحی شده‌اند که هر یک معایب و مزایای خاص خود را داشته و در شرایط متفاوتی استفاده می‌شوند.

از نظر کاربردی در پژوهشی که در سال ۲۰۱۱ انجام شد مشخص شد ۴۷% از ارتودنتیست را در ایالات متحده تمایل به استفاده از اسیکس و ۴۳% تمایل به استفاده از هالی دارند بنابراین تقریباً موارد استفاده از آنها برابر است.

انواع نگهدارنده (ریتینر) ارتودنسی

انواع نگهدارنده (ریتینر) ارتودنسی

ریتینر اسیکس

اسیکس که به آن ریتینر نامرئی نیز گفته می‌شود، از پلاستیک شفاف ساخته شده است. از آنجایی ‌که این سیستم کاملاً دندانها (و حتی بخشی از بافت‌های اطراف) را می‌پوشاند بسیار مشابه اینویزالاین است.

  • معایب و مزایای ریتینر اسیکس

    • تقریباً نامرئی است . از آنجایی ‌که از پلاستیک شفاف ساخته می‌شود همانند اینویزالاین تقریباً نامرئی است و به سختی دیده می‌شود.
    • رعایت بهداشت آسان‌تر است
    • ممکن است در تکلم و گفتار اشکال ایجاد کند
    • باید مرتباً بررسی شود تا ترک‌ خوردگی، سوراخ شدگی، پارگی یا شکستگی احتمالی در آن شناسایی شود. همچنین در اثر حرارت خشک و مرطوب ممکن است تاب برداشته و خراب شود.
    • از آنجایی که بیمار می‌تواند ریتینر را از دهان خارج کند، در صورتی که به استفاده پیوسته از آن پایبند نباشد نتایج درمان به مخاطره می‌افتد.
    • وسیله های ارتودنسی غیر ثابت ممکن است باعث افزایش جریان بزاق شوند. با این حال خیلی زود بدن به آن عادت کرده و این مشکل برطرف میشود.
انواع نگهدارنده (ریتینر) ارتودنسی

انواع نگهدارنده (ریتینر) ارتودنسی

ریتینر هالی

این وسیله ارتودنسی برای دندان‌های بالا بسیار  رایج است. هالی شامل یک بدنه پلاستیکی است که در سقف دهان قرار می‌گیرد و گیره یا قلابهایی در کناره ها دارد که دور دندانها قرار گرفته و به کمک آن ثابت می‌ماند. همچنین یک سیم منحنی دارد که در جلوی دندان‌های جلویی قرار می‌گیرد. تنها بخشی از نگهدارنده هالی که دیده میشود، همین سیم کمانی است.

  • انواع نگهدارنده (ریتینر) ارتودنسی

    انواع نگهدارنده (ریتینر) ارتودنسی

    معایب و مزایای ریتینر هالی

    • این ریتینر قابل تنظیم است بنابراین می‌توان از آن برای اصلاح بیشتر دندانها استفاده کرد. همچنین در صورتی که دندانها به هر دلیل به موقعیت قبلی حرکت کردند می‌توان آنها را به کمک این وسیله ارتودنسی به جای درست بازگرداند.
    • در صورتی که ریتینر دچار مشکل شود می‌توان آن را ترمیم نمود در حالی ‌که اسیکس قابل ترمیم نیست و در صورت خراب شدن باید تعویض شود.
    • یکی از بزرگ‌ترین اشکالات این سیستم سیم کمانی آن است که در جلوی دندان ها قرار گرفته و به وضوح دیده می‌شود.
    • ضخامت بدنی پلاستیکی هالی به خصوص در ناحیه پشت دندان‌های جلویی ممکن است در تکلم و گفتار اشکال ایجاد کند.
    • از آنجایی که بیمار می‌تواند ریتینر را از دهان خارج کند، در صورتی که به استفاده که پس از آن پایبند نباشد نتایج درمان به مخاطره می‌افتد.
    • وسیله های ارتودنسی غیر ثابت ممکن است باعث افزایش جریان بزاق شوند. با این حال خیلی زود بدن به آن عادت کرده و این مشکل برطرف میشود.
شاید این مطلب نیز برای شما مفید باشد:  روشهای اصلاح مشکل آندربایت