ارتودنسی و تحلیل ریشه دندان – بخش دوم

در مقاله قبل به معرفی انواع تحلیل ریشه دندان و به بیان علل بیولوژیکی پرداختیم که موجب تحلیل خارجی دندان ها می شوند. این عوامل عبارتند از عوامل ژنتیکی، عوامل سیستمیک، سن، عمر دندان ها، عادات شخصی، غیر عادی بودن جای دندان ها و تعداد آنها، آسیب های دندانی، و تراکم استخوان آلوئولار. در این مقاله به بیان عوامل مکانیکی می پردازیم که منجر به تحلیل ریشه دندان می شوند.

ارتودنسی و تحلیل ریشه دندان – بخش دوم

عوامل مکانیکی که موجب تحلیل ریشه دندان می شوند

ابزارهای ارتودنسی

از میان ابزارهای ثابت و متحرک ارتودنسی، گزارش شده است که ابزارهای ثابت خطر بیشتری برای تحلیل و جذب ریشه دندان ها دارند. در درمان مال اکلوژن کلاس ۲، در کودکانی که تحت دو مرحله درمان با ابزارهای متحرک فانکشنال و ابزارهای ثابت قرار می گیرند، به نسبت افرادی که تنها تحت درمان با ابزارهای ثابت ارتودنسی قرار می گیرند، جذب ریشه کمتر مشاهده می شود. استفاده طولانی مدت از براکت های زیبایی بیشتر از براکت های فلزی می تواند منجر به جذب ریشه دندان ها شود. استفاده از الاستیک های کلاس ۲ نیز خطر جذب و تحلیل سمت دیستال ریشه دندان های مولر فک پایین را افزایش می دهد.

کشیدن دندان

نقش کشیدن دندان در تحلیل ریشه دندان اغلب بحث برانگیز است، با این حال نرخ تحلیل ریشه در بیمارانی که چندین دندان آنها کشیده شده است نسبت به افرادی که هیچ دندانی از آنها کشیده نشده است، بیشتر است.

جابجایی ارتودنتیک دندان ها

جابجایی دندان ها رو به داخل منجر به تحلیل و جذب ریشه های دندان ها می شود. تحلیل و جذب ریشه دندان ها با وارد آمدن فشار مداوم به دندان ها رو به داخل، چهار برابر بیشتر از فشار مدوام دندان ها رو به بیرون است. با این حال، چرخش دندان ها تنها منجر به بروز آسیب های اندکی به بافت های پریودنتال می شود، که بیشتر در بین دندان های تک ریشه شایع است.

فشار ارتودنتیک

فشار ارتودنتیک منجر به وارد آمدن آسیب های جزئی (در حد میکرو) به الیاف پریودنتال لیگامان می شود که فعال سازی سلول های التهابی را در پی خواهد داشت. وارد آمدن فشارهای سنگین منجر به تحلیل بیشتر ریشه های دندان ها می شود. فشار مدوام بیشتر از فشار متناوب و منقطع، تحلیل ریشه های دندان ها را در پی دارد. فشار متناوب اجازه می دهد الیاف پریودنتال لیگامان به طور منظم بازسازی شود و به احیاء جریان خون کمک می کند، با این حال، فشار مداوم این فرصت را نمی دهد.

تشخیص تحلیل آپیکال ریشه دندان

یکی از پر استفاده ترین ابزارهایی که برای تشخیص تحلیل و جذب ریشه دندان مورد استفاده قرار می گیرد، رادیوگرافی های مرسومی است که در آنها نمای پانورامیک و پری آپیکال استفاده می شوند. توصیه می شود در شش ماهه نخست، و هر سال یک مرتبه پس از قرار گرفتن ابزار ارتودنسی داخل دهان، بررسی های رادیوگرافیک انجام شوند. CBCT یکی از حساس ترین روش های تصویر برداری برای بررسی های تشخیصی یا پیش بینی تحلیل آپیکال دندان است؛ در نتیجه، امیدوار کننده ترین ابزار است.

ارتودنسی و تحلیل ریشه دندان – بخش دوم

تأثیرات بلند مدت تحلیل آپیکال ریشه دندان

تحلیل ریشه، دندان های پیشین فک بالا را نسبت به دیگر دندان ها، بیشتر و شدیدتر تحت تأثیر قرار می دهد. بر اساس مطالعات انجام شده، افزایش جابجایی تنها در دندان هایی اتفاق می افتد که ریشه های آنها به شدت جذب شده و ارتفاع آنها بسیار کوتاه شده باشد. این جابجایی در دندان هایی که ریشه های بلندتری دارند بسیار اندک است و چندان چشمگیر نیست. طول دوره حفظ و استفاده از ریتینر، تأثیری روی شدت جذب یا تحلیل ریشه ندارد، که به این معناست که روند جذب و تحلیل ریشه پس از پایان درمان ادامه نخواهد داشت.

پیشگیری و درمان تحلیل ریشه

همه ارتودنتیست ها نسبت به تحلیل ریشه حساسیت زیادی دارند؛ آنها باید راجع به پیامدهای احتمالی درمان ارتودنسی با بیمار یا والدین او صحبت کنند. قبل از آغاز درمان، ارتودنتیست باید سوابق پزشکی بیمار را مورد بررسی و عوامل احتمالی و شرایط بالینی را مد نظر قرار دهد. علیرغم اینکه به طور قطعی مشخص نیست عوامل ژنتیکی چقدر می توانند احتمال بروز تحلیل و جذب ریشه دندان ها را افزایش دهند، اما توصیه می شود بیمارانی که والدین آنها سابقه تحلیل ریشه دندان داشته اند، اطلاعات بالینی آنها بیشتر مورد بررسی قرار بگیرد.

از آنجا که فشارهای شدید و جابجایی دندان ها رو به داخل بیشتر موجب تشدید جذب ریشه دندان می شود، توصیه می شود فشار ملایمی به دندان ها وارد شود. در مورد تحلیل شدید ریشه ها، بررسی مجدد بیمار و رساندن علل بنیادی به کمترین میزان خود، ضروری است. ابزارهای ثابت باید با دقت طراحی شوند زیرا با تناسب آنها با وضعیت بیمار، می توان مانع جذب بیشتر ریشه های دندان ها شد.

حفظ بهداشت دهان و دندان ها حائز اهمیت است، و باید اطلاعات کافی در زمینه نقش مهم بهداشت در پیشگیری از پریودنتیت در اختیار بیمار قرار بگیرد. گزینه های درمان تحلیل ریشه به ویژگی های هر گزینه بستگی دارند. برای بیمارانی که تحلیل و جذب شدید ریشه دارند، درمان صحیح و مناسب اندودانتیک توصیه می شود تا دندان پر و سیل (مهر و موم) شود. در صورتی که تحلیل ریشه شدید باشد، ممکن است کشیدن دندان توصیه شود.

در مراحل اولیه، در صورتی که منطقه ای که تحت تأثیر قرار می گیرد کوچک باشد، جراح دهان و دندان ها باید بتواند با برداشتن بافت روی ریشه طی جراحی لثه، سلول هایی که در حال آسیب زدن به دندان هستند را بردارد. در صورتی که بتوان از گسترش عفونت یا تداوم آسیب به دندان ها جلوگیری نمود، می توان از جذب ریشه پیشگیری نمود. حین بازی و ورزش از محافظ دندان استفاده کنید، در طول روز دو مرتبه دندان های خود را با خمیر دندان فلورایده مسواک بزنید، هر روز نخ دندان بکشید و به طور منظم برای چکاپ و پاکسازی تخصصی دندان ها به دندانپزشک مراجعه کنید.