اپن بایت چیست؟

یکی از عوامل متداولی که باعث می‌شود کسی از ظاهر لبخند و دندان‌های خود راضی نباشد و یا هنگام لبخند زدن جلوی دهان خود را بگیرد، اپن بایت است. اپن بایت به وضعیتی گفته می‌شود که دندان‌های بالا و پایین بر یکدیگر جفت نبوده و هنگام بسته بودن دهان، دندان‌های بالا با دندان‌های پایین تماس برقرار نمی‌کنند و به نظر می‌رسد دهان باز است .

انواع مختلف اپن بایت

در واقع اپن بایت یا عدم تماس دندان‌های فک بالا با دندان‌های متناظر خود در فک پایین انواع گوناگونی دارد که به صورت زیر است:

اپن بایت

• اپن بایت جلوی دندان – در هنگام بسته ‌بودن دهان و جفت بودن دندان‌ها (بایت)، هم‌پوشانی بین دندان‌های جلویی وجود ندارد.

اپن بایت

• اپن بایت عقب دهان – هنگام بسته بودن دهان و به خصوص هنگام بایت بین دندانهای عقبی فاصله وجود دارد.
• اوربایت ناقص – در این نوع اوربایت، دندان‌های جلویی فک پایین با دندان‌های جلوی فک بالا تماس پیدا نمی‌کنند.

چه عواملی باعث اپن بایت می‌شود؟

عوامل متعددی ممکن است باعث اپن بایت شود. در بیشتر مواقع عادات رفتاری خود فرد باعث این وضعیت می‌شود. اپن بایت در بیماران کم سن تر شایع است. عوامل زیر باعث اپن بایت می‌شود:

• مکیدن انگشت یا لب پایین – این رفتار در نوزادان و کودکان نوپا بسیار شایع است اما اگر این عادت به موقع کنار گذاشته نشود می‌تواند باعث نا زیبایی لبخند و ایجاد اپن بایت شود.
• فشار زبان (Tongue thrusting) – برخی از کودکان الگوی بلع غیر طبیعی دارند. در واقع در اوایل کودکی، الگوی بلع به گونه‌ای است که هنگام بلعیدن زبان به دندان‌های جلویی فشار می‌آورد اما هم‌زمان با رشد، به تدریج این عادت تغییر یافته و الگوی بلع طبیعی که در آن هنگام بلعیدن زبان به سقف دهان فشار داده می‌شود، جایگزین می‌شود. در کودکانی که این الگو تغییر نمی‌کند و حتی پس از رویش دندان‌های دائمی جلو دائماً به دندان‌های جلویی فشار وارد میشود، دندان‌ها جلو زده و اپن بایت اتفاق می‌افتد.
• همچنین اپن بایت در اثر اختلال مفصل گیجگاهی فکی ممکن است ایجاد شود. در این اختلال بیمار از درد مزمن فک رنج می‌برد. معمولاً فرد زبان خود را به دندان‌های جلویی فشار میدهد تا موقعیت مفصل فک به گونه ‌ای تغییر کند که ناراحتی کاهش یابد. اغلب این افراد از حساسیت دندان‌ها و سردرد مکرر شکایت دارند.

بیشتر موارد اپن بایت در کودکان خود اصلاح می‌شود. برای نظارت بر این فرآیند باید مرتباً کودک را به ارتودنتیست نشان دهید. در صورتی که علائم بهبود مشاهده نشد ارتودنتیست برای اصلاح آن برنامه ‌ریزی می‌کند.

توجه داشته باشید همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. به همین علت توصیه می‌شود کودکان را از سن هفت ‌سالگی که دندان‌های دائمی در حال بیرون زدن از لثه هستند، به ارتودنتیست نشان دهید. اپن بایت در این سن قابل پیش‌گیری و به سهولت قابل درمان است.

روش‌های درمان اپن بایت

روش‌های متعددی برای اصلاح اپن بایت وجود دارد:

اپن بایت

• یک از روش‌های متداول درمانی استفاده از سیستم براکت است. با کمک براکت می‌توان دندان‌ها را عقب کشیده و بایت را متوازن کرد. ارتودنتیست شدت اپن بایت را ارزیابی می‌کند و بر اساس آن براکت طراحی می‌شود.

اپن بایت

• با استفاده از یک وسیله دارای قرقره (شکل بالا) می‌توان به ترک عادت فشار زبان (فشار دادن زبان به دندان‌های جلویی که باعث جلو زدگی آن‌ها و اپن بایت می‌شود) کمک نمود.

اپن بایت

• هدگیر می‌تواند نیرو را به سمت مورد نظر هدایت کند تا رشد فکها در مسیر درستی قرار گرفته و از ایجاد اپن بایت جلوگیری شود.
• همکاری با کارشناسان سلامت برای اتخاذ استراتژی‌هایی جهت جلوگیری از عادات دهانی نامناسب و کاهش پیامدهای آنها از جمله اپن بایت و مشکلات دیگر.

اپن بایت

• در موارد شدید یا در صورت عدم موفقیت روش‌های دیگر، با روش جراحی می‌توان اصلاحات لازم در فک راه انجام داد. این روش درمانی برای افراد بزرگسال است که رشد استخوان در آنها متوقف شده و نمی‌توان با هدایت رشد یا جلوگیری از عادات دهانی مشکل را برطرف نمود. این راه‌حل دائمی و ماندگار است. جراحی فک می‌تواند مشکلات دیگر دندانی را نیز برطرف نماید. در این عمل جراحی فک بالا در موقعیت جدیدی قرار گرفته و با استفاده از پلت و پیچ در جای جدید محکم می‌شود.

عوارض اپن بایت در صورت عدم درمان

در صورتی ‌که اپن بایت درمان نشود، عوارض متعددی ایجاد می‌شود. اولین و مشخص‌ترین پیامد اپن بایت، نازیبایی دندان‌ها و لبخند است. بخصوص در موارد شدید افراد از ظاهر خود خجالت کشیده و اعتماد به ‌نفس شان کاهش پیدا می‌کند.

یکی از عوارض اپن بایت، اشکال در تکلم است به صورتی که معمولاً  به علت بازماندن دندان‌ها، فرد شل یا نوک زبانی صحبت می‌کند و برخی اصوات را نمیتواند درست ادا نماید.

یکی دیگر از مشکلات اپن بایت عدم توانایی جویدن و گاز گرفتن غذا به شکل صحیح می‌باشد. در صورتی که اپن بایت داشته باشید، اگر لب یا زبان جلوی دهان را نبندد، غذا و نوشیدنی‌ها ممکن است هنگام خوردن بیرون بریزند. از طرفی این عملکرد زبان خود باعث تشدید اپن بایت می‌شود.

دندانهای عقبی به علت تماس نادرست و اصطکاک بیش از حد ساییده شده و کوتاه می‌شوند. همچنین این ساییدگی و استهلاک می‌تواند منجر به است در هنگام جویدن غذا و مشکلات دیگر شود. همان‌طورکه گفته شد این مشکل را باید زود هنگام شناسایی و درمان نمایید تا نیازی به درمان‌های پیچیده وجود نداشته باشد.